beatagmys@o2.pl pgmys@o2.pl

Informatyka rozszerzona

  1. Informatyka rozszerzona
  2. Klasa I

Nowe technologie i oprogramowanie - 1h



Cele ogólne
Uczeń:
  • zapoznaje się z możliwościami nowych urządzeń cyfrowych i towarzyszącego im oprogramowania (III.1),
  • objaśnia funkcje innych niż komputer urządzeń cyfrowych i korzysta z ich możliwości (III.2).
  • definiuje pojęcia takie jak: wirtualna i rozszerzona rzeczywistość, sztuczna inteligencja, chmura obliczeniowa, automatyzacja, robotyka, druk 3D,
  • wymienia zagrożenia związane z rozwojem technologii i jej powszechnego stosowania w różnych dziedzinach życia,
  • wymienia rodzaje licencji oprogramowania, usług oraz różnego rodzaju dzieł cyfrowych.
  • omawia sposób uczenia się sztucznej inteligencji i źródła niezbędnych do tego danych,
  • wyjaśnia mechanizmy rozwoju nowych technologii i ich wpływ na funkcjonowanie człowieka w społeczeństwie.
  • dobiera i stosuje nowe urządzenia oraz oprogramowanie do rozwiązywania stawianych przed nim zadań,
  • w razie awarii zastępuje urządzenia i ich oprogramowanie alternatywnymi rozwiązaniami.
  • projektuje wnętrza w technice 3D, posługując się urządzeniami mobilnymi oraz oprogramowaniem wykorzystującym AR.
  • Poznasz trendy w rozwoju technologii i możliwości jej wykorzystania w życiu codziennym.
  • Poznasz podstawowe licencje oprogramowania.
  • Nauczysz się rozpoznawać zagrożenia związane z rozwojem technologii.
    • Przydatne narzędzia/oprogramowanie


    System operacyjny


    Wirtualizacja
    => VMWARE,
    => VirtualBox,
    => Hyper-V,
    => Citrix.
    => Serwery NAS (Synology, Qnap).

    Automatyzacja i robotyka
    => sterowniki
    => roboty

    Rodzaje licencji: tutaj
    albo tutaj



    2 Nowe technologie i oprogramowanie
    Ćwiczenie 1:
    Przeprowadźcie w grupie burzę mózgów i zastanówcie się, jak mogłaby wyglądać reszta dnia, którego początek opisano powyżej.
    Uwzględnijcie dwie sytuacje:
    1. wszystkie urządzenia działają poprawnie,
    2. Jedno z urządzeń ma awarię (opiszcie, jak wpłynie to na funkcjonowanie człowieka).
    2.1 Wirtualna i rozszerzona rzeczywistość
    Ćwiczenie 2:
    Znajdź i wypróbuj bezpłatne aplikacje korzystające z rozszerzonej lub wirtualnej rzeczywistości, które umożliwiają:
    1. nakładanie wirtualnej mapy nieba na jego rzeczywisty obraz,
    2. badanie anatomii (człowieka lub zwierzęcia).
    2.2 Sztuczna inteligencja
    Ćwiczenie 3:
    Skorzystaj z tłumaczenia maszynowego dostępnego w internecie. Wypróbuj usługi dostępne w różnych serwisach, np. Bing Microsoft Translator oraz Tłumacz Google. Porównaj jakość tłumaczenia dowolnego tekstu z języka angielskiego na polski. Które tłumaczenie uważasz za lepsze? Jak myślisz, z czego może to wynikać?
    2.3 Chmury obliczeniowe
    Ćwiczenie 4:
    Przetestuj działanie usługi Google Street View. Za jej pomocą wyszukaj dowolny obiekt w twojej okolicy. Sprawdź, czego możesz się o nim dowiedzieć. Zastanów się, skąd usługa czerpie dane. Czy za ich wprowadzeniem do systemu stoi armia pracowników?

    Ćwiczenie 5:
    Na podstawie dostępnych źródeł wyjaśnij, czym jest inteligentny dom.
    2.4 Automatyzacja i robotyka
    Ćwiczenie 5:
    Na podstawie dostępnych źródeł wyjaśnij, czym jest inteligentny dom.
    2.5 Druk 3D
    .
    2.6 Licencje oprogramowania
    2.7 Zagrożenia wynikające z rozwoju technologii
    Ćwiczenie 6:
    Na podstawie powyższego opisu zastanów się, co mogłoby się stać, gdyby twój wirtualny asystent wykorzystał wszystkie udostępnione przez ciebie dane w innym celu niż pomaganie ci.

    Ćwiczenie 7:
    Zastanów się, jakie cechy artykułów, wpisów blogowych i komentarzy znajdowanych w sieci mogą świadczyć, że podawane w nich informacje są wiarygodne. W jaki sposób można je weryfkować?

    Ćwiczenie 8:
    Odszukaj w dostępnych źródłach, jakie są zalecenia BHP dla osób pracujących przy komputerze.

    Ćwiczenie 9:
    Poszukaj kampanii społecznych związanych z problematyką uzależnienia od sieci. Jakie inne przykłady uzależnienia współczesnego człowieka od technologii potrafisz sobie wyobrazić?

    Ćwiczenie 10:
    Poszukaj informacji na temat zjawiska blackout. Czy jesteśmy na nie przygotowani - jako jednostki oraz jako całe społeczeństwo?
    Zadania
    1. Wymyśl własną usługę na urządzenia mobline, która nie jest obecnie dostępna, a która wykorzystywałaby technologie i rozwiązania opisane w tym temacie podręcznika.
    2. Znajdź informacje na temat ruchu luddystów. Czy mieli rację? Jak można by to odnieść do dzisiejszej sytuacjii i rozwoju technologii? Przygotuj prezentację na ten temat.
    3. Znajdź aplikację umożliwiającą ożywianie zdjęć twarzy i podkładanie pod nie głosu. Przygotuj krótki pokaz jej możliwości.
    4. Przygotuj notatkę o przyszłości samochodów autonomicznych, uwzględniając korzyści i zagrożenia dla pasażerów oraz przechodniów.
    5. Przygotuj zestawienie minimum tzech wybranych ofert bankowości online z opisem technologii zastosowanych w procesach: logowania na stronie baku, wykonywania przelewów różnymi metodami i ich autoryzacji.
    6. Stwórz ścienną gazetkę szkolną na jeden z niżej wymienionych tematów:
      • Internet rzeczy,
      • Urządzenia ułatwiające osobom z różnymi niepełnosprawnościami korzystanie z komputerów i zasobów internetu.
    7. Posługując się aplikacją do tworzenia rozszerzonej rzeczywistości, stwórz filmy, artykuły lub infografiki uzupełniające informacje z gazetki.
    8. Przygotuj prezentację na temat tzw. niewidzialnej bankowości. Opisz zastosowane w niej technologie oraz korzyści i zagrożenia z niej wynikające.
    9. W dostępnych źródłach sprawdź, na czym polega blockchain. Przygotuj krótką prezentację, w której przedstawisz jego możliwości.
    Test wiedzy 


    		
1. Systemy operacyjne z rodziny Linux rozprowadzane są na podstawie licencji 
A. komercyjnej. 
B. shareware. 
3. MOLP 
4. GNU 
	
2. Rozpowszechniona forma oprogramowania zgodna z zasadą „najpierw wypróbuj, a potem kup", to 
A. OEM. 
B. Software. 
C. Freeware.
D. Shareware.
	
3. Licencja OEM to 
A. dokument, który zezwala na używanie oprogramowania na dowolnym sprzęcie komputerowym w określonej w niej ilości stanowisk, bez instalacyjnych dyskietek, czy krążków CD. 
B. licencja czyniąca z oprogramowania własność ogółu, w myśl której autor lub autorzy oprogramowania zrzekają się praw do upowszechniania oprogramowania na rzecz ogółu użytkowników. 
C. licencja oprogramowania wyłącznie na system komputerowy, na którym zostało oryginalnie zainstalowane, dotyczy oprogramowania sprzedawanego z nowymi komputerami lub odpowiednimi częściami. 
D. licencja uprawniająca użytkownika do zainstalowania nabytego oprogramowania tylko w jednym komputerze, obejmująca zakaz udostępniania takiego oprogramowania w sieci oraz na innych wolnostojących komputerach.


    Podsumowanie
    • Wirtualna rzeczywistość to obraz sztucznej rzeczywistości stworzony komputerowo, a rozszerzona rzeczywistość to system łączący realne otoczenie z rzeczywistością wirtualną.
    • Cechą charakterystyczną systemów sztucznej inteligencji jest to, że mogą się uczyć na podstawie dostarczonych danych.
    • Chmura obliczeniowa to usługa polegająca na udostępnieniu użytkownikowi za pośrednictwem internetu możliwości obliczeniowych, np. serwerów, oprogramowanmia i baz danych.
    • Do zagrożeń wynikających z rozwoju technologii możemy zaliczyć: rozprzestrzenianie się w sieci fałszywych informacji, uzależnienie od technologii, wykluczenie społeczne, problemy zdrowotne.
    Przykładowe rozwiązania oraz komentarze do wybranych ćwiczeń i zadań
  • (ćw. 1, s. 27) Przykładowy dalszy ciąg dnia, gdy urządzenia działają poprawnie:
    Cel podróży zostanie wybrany automatycznie na podstawie wpisu w terminarzu, który wprowadził wirtualny asystent z twojego smartfona podczas waszej ostatniej rozmowy. Gdy dojedziesz w nieznane ci miejsce, odpowiednie wskazówki, np. jak dojść do celu, wyświetlą się na ekranie wbudowanym w twoje okulary pozwalające korzystać z rozszerzonej rzeczywistości. Pojawią się na nim również inne ważne informacje, m.in. wiadomości od spóźniających się na spotkanie przyjaciół. Gdyby twoje plany się zmieniły, z pomocą smartfona mógłbyś o tym uprzedzić wirtualnego asystenta, który zadbałby o uwzględnienie tego w planie dnia. Wirtualny asystent pomógłby kupić bilety do kina, zaplanował udaną randkę (korzystając z informacji o preferencjach twoich i wybranej przez ciebie osoby) czy przygotował mieszkanie na twój wcześniejszy powrót. W czasie twojej nieobecności w domu inteligentny system zadbałby o oszczędności, odłączając od prądu wybrane urządzenia, by ponownie je uruchomić, dopiero jak wrócisz do domu.

    Przykładowy dalszy ciąg dnia, gdy jedno z urządzeń nie zadziała prawidłowo:
    • lodówka na skutek awarii mogłaby wielokrotnie zamówić te same produkty, w wyniku czego po powrocie do domu znalazłbyś ich olbrzymi, niepotrzebny zapas,
    • z powodu awarii autonomiczny dron-dostawca spadł na drogę, co spowodowało korek, którego uszkodzony system GPS autonomicznego auta nie potrafił ominąć, w związku z czym spóźnisz się na ostatnią poprawę pracy klasowej.

  • (ćw. 2, s. 29) Przykładowe aplikacje:
    a) Star Walk 2 (iOS, Android),
    b) Popar Human Anatomy (iOS, Android).

  • (ćw. 3, s. 30) W tym celu można skorzystać ze stron:
    translate.google.com
    bing.com/translator
    Lepsze tłumaczenie zapewnia zazwyczaj pierwszy serwis. Jest on bardziej popularny w Polsce, a tym samym lepiej „wyszkolony”.

  • (ćw. 4, s. 32) W przypadku Google Street View za zdjęcia oczywiście odpowiadają pracownicy. Dodatkowe informacje wprowadzają sami użytkownicy usługi na zasadach społecznościowych.

  • (ćw. 5, s. 33) Inteligentny dom (bardziej ogólnie – budynek) wyposażony jest w system czujników i detektorów oraz zintegrowany system zarządzania wszystkimi znajdującymi się w budynku instalacjami. Dzięki danym z różnych czujników i elementów systemu budynek może reagować na zmiany zachodzące w jego wnętrzu oraz otoczeniu (np. na temperaturę czy inne czynniki pogodowe). Dzięki temu możliwe jest zwiększenie komfortu, funkcjonalności, a także bezpieczeństwa przy jednoczesnym obniżeniu kosztów eksploatacji oraz ograniczeniu emisji szkodliwych zanieczyszczeń (np. dzięki sprawniej działającemu systemowi wentylacyjno-grzewczemu, odpowiedniemu odzyskiwaniu energii cieplnej, mniejszym jej stratom). Zintegrowany system zarządzania budynkiem umożliwia jego użytkownikom kontrolę funkcjonowania poszczególnych instalacji i podsystemów, w tym zdalne sterowanie przy użyciu np. smartfonów, tabletów czy komputerów. Z kolei system sam wysyła odpowiednie powiadomienia, ułatwiając monitorowanie pracy wszystkich instalacji w budynku.

  • (ćw. 6, s. 37) Gdyby wirtualny asystent wykorzystywał wszystkie dane w celach innych niż pomoc, oznaczałoby to permanentną inwigilację właściciela oraz jego bliskich i znajomych (np. poprzez sieci społecznościowe) z jednoczesnym udostępnianiem tych danych stronie trzeciej (np. celem manipulacji). Sam system zresztą mógłby, wykorzystując tak szczegółowe dane swojego właściciela, manipulować jego opiniami i wpływać np. na jego decyzje – nie tylko dotyczące zakupów, lecz także na zachowanie, postrzeganie otaczającego świata czy głosowanie w wyborach.


    (ćw. 7, s. 37) O wiarygodności informacji w artykułach, wpisach na blogach i komentarzach mogą świadczyć:
    • imię i nazwisko lub inne dane pozwalające jednoznacz¬nie zidentyfikować autora i potwier-dzić jego tożsamość,
    • fakt, że autor jest znanym specjalistą w danej dziedzinie,
    • wzmianka, że autor reprezentuje konkretną instytu¬cję, i można to sprawdzić,
    • fakt, że autor powołuje się na wiarygodne źródła infor¬macji, które możemy zweryfikować,
    • liczba cytowań czy odwołań w serwisach, które obiek¬tywnie można uznać za rzetelne,
    • brak błędów w tekście, stonowana narracja,
    • znalezienie podobnych informacji w innych, niezależ¬nych serwisach,
    • data publikacji, szczególnie, jeśli szukamy aktualnych informacji.

  • (ćw. 8, s. 37) Warto zwrócić uwagę, że wraz z rozwojem technologii zmieniają się zalecenia związane z jej użytkowaniem, np. inne były zalecenia dotyczące ko¬rzystania z monitorów CRT (kineskopowych), a inne do¬tyczą aktualnie używanych monitorów LCD. Uczniowie powinni więc odnaleźć informacje najbardziej aktualne i wiarygodne (pamiętając o regułach ustalonych w poprzednim ćwiczeniu).

  • (ćw. 9, s. 38) Na przykład kampania „Wyloguj się do życia”, przy czym najlepiej odwoływać się do niedawnych akcji i kampanii. Uzależnienie od technologii polegające na nieumiejętno¬ści poradzenia sobie w życiu codziennym w przypadku awa¬rii – np. zagubienie i bezradność, gdy nie działa nawigacja GPS (lub, co częstsze, nie można z niej skorzystać, ponieważ rozładował się telefon lub skończył się pakiet internetowy).

  • (ćw. 10, s. 38) Blackout, czyli awaria zasilania na dużym obszarze (województwo, całe państwo, kilka państw). Co się stanie, gdy nie będzie zasilania? Jakie systemy (nie tylko informatyczne) przestaną funkcjonować? Jak wpłynie to na społeczeństwa w małych wioskach, a jak w dużych aglomeracjach miejskich i dlaczego? Jak sytuacja może się rozwijać wraz z wydłużaniem się okresu braku dostaw prądu? Czy jako społeczeństwo jesteśmy na to przygotowani? Co możemy zrobić jako jednostki, by lepiej przygotować siebie i naszych najbliższych na taką awarię?

  • zad. 1) Uczniowie mogą skorzystać np. z aplikacji Ikea Place (iOS, Android), żeby sfotografować swój pokój i zobaczyć, jak będzie wyglądać z meblami tego koncernu. Inne przykłady:
    • Planner 5D (iOS, Android, macOS, Windows),
    • Room Creator Interior Design (iOS, Android),
    • Home Design 3D (iOS, Android, macOS).

  • (zad. 6) Przykładowe aplikacje:
    • Morfo (iOS, Windows),
    • Talkr (iOS),
    • My Talking Pet (iOS, Android).


    Rozwiązania do ćwiczeń z tej strony

    Ćwiczenie 5 - test
  • 1 --> D; 2 --> D; 3 --> C; 4 --> ; 5 --> ; 6 --> ; 7 --> ; 8 --> ;